بدبختانه یا خوشبختانه در حال حاضر در ایران، اینستاگرام بستر بسیار مهمی برای بسیاری از کسب‌وکارها شده است.
چرا میگم خوشبختانه؟
به این خاطر که اینستاگرام یک بستر آنلاینه و یک ابزار قدرتمند برای کسب‌وکارهاست تا بتونن محصولاتشون رو بدون واسطه و با کمترین هزینه و تخصص به مشتریان بالقوشون معرفی کنن. از طرفی اینستاگرام به خاطر ماهیتش قدرت زیادی برای بازارسازی داره.
بازارسازی یعنی چی؟ یعنی مثلا اگر شما یه رستوران داشته باشید و یه مدل غذای جدید به اسم «چاقالی‌قاتق» ابداع کنید، به طور طبیعی کسی دنبال پیدا کردن غذای شما نیست! چون کسی در مورد موجودیت این غذا و ویژگی‌هاش نمیدونه. ولی اگر شما یه صفحه‌ی اینستاگرام باز کنید و با رعایت اصول اولیه‌ی «اینستاگرام مارکتینگ» شروع به معرفی غذای جدیدتون کنید و همچنین نظرات و تجربیات مشتریاتون که این غذا رو خوردن با بقیه به اشتراک بذارید، برای کلی آدم «نیاز»ِ خوردن این غذای جدید رو ایجاد کردید. یعنی عملا بازار چاقالی‌قاتق‌فروشی رو راه انداختید که تا قبل این وجود خارجی نداشت.
چرا میگم بدبختانه؟
وقتی گفتم خوشبختانه، مزیت‌های اینستاگرام (به عنوان نماینده‌ی دیجیتال‌مارکتینگ) رو نسبت به مارکتینگ سنتی بر شمردم.
الان هم که میگم بدبختانه، می‌خوام اینستاگرام رو با وبسایت‌ها مقایسه کنم.
نمیخوام خیلی سرتون رو درد بیارم، چون خیلی بحث پیچیده و طولانی‌ای میشه. ولی به طور خلاصه کسب‌وکارهای مبتنی بر اینستاگرام ضعف‌های زیر رو نسبت به کسب‌وکارهای مبتنی بر وبسایت‌ها دارن:
- موجویتشون به قوانین داخلی مثل فیلترینگ وابستست.
- به مُد جهانی شبکه‌های اجتماعی وابسته‌ان. مثلا اگر یه اپلیکیشن جدید بیاد جای اینستاگرام رو بگیره، کسب‌وکار مبتنی بر اینستاگرام کاملا از بین میره و باید زندگی جدیدش رو بر روی اپلیکیشن جدید و با رقبا و قوانین جدید شروع کنه.
- ابزارهای جست‌وجو در اینستاگرام بسیار ابتداییه و ابداٌ قابل مقایسه با گوگل نیست!
- ابزارهای فیلترینگ نداره. مثلا شما اگر یک فروشگاه اینترنتی داشته باشید، مشتری شما نمیتونه محصول مورد نظرش رو از بین بقیه‌ی محصولات شما فیلتر کنه.
- ابزارهای تحلیلی اینستاگرام خیلی ابتداییه. اطلاعاتی که اینستاگرام برای تحلیل مخاطبا و بازدیدهای یک صفحه میده، قابل مقایسه با ابزاری مثل «گوگل آنالیتیکس» که برای وبسایت‌ها استفاده میشه نیست. وقتی هم که شما نتونی کسب‌وکارت رو درست و دقیق تحلیل کنی یعنی باید به طور کور و با آزمون خطا کارت رو گسترش بدی.
اگر بخوایم لیست بالا رو ادامه بدم حداقل می‌تونم ۵-۶ ضعف جدیِ دیگه رو اسم ببرم. ولی این حرفا به این معنی نیست که یک کسب‌وکار نباید از اینستاگرام استفاده کنه! به هیچ‌وجه. اینستاگرام-مارکتینگ برای خیلی از کسب‌وکارها مهم و حتی حیاتیه.
حالا حرف ما چیه؟
حرف ما اینه که با وجود اینستاگرام یک بستر (بخونید پلتفرم) بسیار پر پتانسیل برای کسب‌وکارهاست؛ اگر کسب‌وکارها اصول بازاریابی و بازارسازی رو در اون رعایت کنن، نتیجه می‌گیرن. ولی اگر غیراصولی ازش استفاده کنن سه حالت به وجود میاد:
- به احتمال خیلی خیلی کم (مثلا ۰.۵ درصد) بتونن توی بازاریابی اینستاگرامی خیلی موفق بشن
- به احتمال کم (مثلا ۱۰ درصد) بتونن یه فروشِ نه‌چندان بدی داشته باشن
- به احتمال زیاد (۸۹.۵ درصد) منابعشون رو هدر میدن